Organizata Botërore e Shëndetit ka publikuar informacione mbi transmetimin e COVID-19 të marrë nga studime të ndryshme. Nëse jeni të infektuar, ka shumë të ngjarë që kjo të ketë ndodhur përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me një person të infektuar. OBSH, megjithatë, tregon edhe për hulumtime që kanë konsideruar mënyra të tjera të transmetimit.
Ata kujtojnë se ky virus mund të transmetohet jo vetëm nga ata me simptoma, por edhe nga rastet asimptomatike – këto janë edhe më të rrezikshme sepse shpesh nuk dinë as që janë ngjitës. Transmetimi me kontakt të drejtpërdrejtë nuk është mënyra e vetme për përhapjen e koronavirusit.
Transmetimi me kontakt
Koronavirusi mund të transmetohet me kontakt të drejtpërdrejtë, indirekt ose të ngushtë (më pak se një metër larg) me një person që është i infektuar, ose me pikëza. Kjo mund të ndodhë kur dikush teshtit, kollitet, flet ose këndon. Në këto situata, ju keni rrezik të infektohen nëse pikat arrijnë në sytë tuaj, hundën ose gojën.
Transmetimi nga ajri
Transmetimi në ajër mund të ndodhë kur pikat e koronavirusit lidhen me aerosole. Kjo mund të ndodhë gjatë ndërhyrjeve mjekësore, gjatë të cilave lëshohen aerosolet, në një hapësirë të mbyllur, ku ventilimi është i dobët.
Deri më tani, janë kryer disa hulumtime të ndryshme mbi këtë temë dhe gjetjet nuk janë konfirmuar ende. Se kjo mënyrë e transmetimit të koronavirusit është e mundur, sugjerohet edhe nga infeksionet gjatë provave të korit, në restorante, në qendrat e fitnesit.
Sidoqoftë, mënyra të tjera të transmetimit mund ta shpjegojnë këtë. Sigurisht, Organizata Botërore e Shëndetit, pasi shkencëtarët në mbarë botën kanë paralajmëruar në lidhje me këtë mënyrë të transmetimit të virusit me muaj, pranuan se kishte prova të transmetimit të COVID-19 me ajër, por gjithashtu kërkoi prova shtesë për një gjë të tillë.
Transmetimi mbi sipërfaqet e kontaminuara
Pika të dala nga të infektuarit mund të kontaminojnë sipërfaqe dhe objekte të ndryshme. Këto sipërfaqe mund të jenë ngjitëse për disa orë deri në disa ditë, në varësi të temperaturës, lagështisë dhe llojit të sipërfaqes. Nëse prekni këto objekte dhe pastaj hundën, gojën ose sytë, mund të infektoheni. Kjo është arsyeja pse duhet t’i lani duart rregullisht! Kjo mënyrë e transmetimit nuk është e provuar 100%, por ka shumë të ngjarë që njerëzit të infektohen edhe në këtë mënyrë.
Transmetimi përmes feçeve
Koronavirus ARN gjithashtu u gjet në urinën dhe jashtëqitjet e disa pacientëve. Megjithatë, asnjë hulumtim nuk ka treguar që dikush u infektua në këtë mënyrë. Disa studime kanë raportuar se ajo gjendet në plazmën e gjakut dhe serum.
Transmetimi nga gruaja shtatzënë në fetus
Një bebe që ka lindur me koronavirus në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sipas doktorëve është prova më e fortë që mund të infektohesh që në barkun e nënës. Foshnja nga Teksasi u dërgua në terapi intensive sapo lindi, pasi nëna e saj kishte rezultuar pozitive me Covid-19. Edhe vogëlushja rezultoi pozitive një ditë pas lindjes. Shkencëtarët analizuan placentën dhe gjetën gjurmë koronavirusi. Kjo gjë, sipas tyre, vërteton se bebi është infektuar në barkun e nënës dhe jo pasi ka lindur. Përfundimin e tyre, shkencëtarët amerikanë e publikuan në “The Pediatric Infectious Disease Journal”.
Janë bërë kërkime edhe për transmetimin e koronavirusit përmes ushqyerjes me gji. Megjithëse ARN e virusit u gjet në disa nga mostrat e qumështit të gjirit, ajo nuk ishte e izoluar. Kjo është arsyeja pse OBSH vazhdon të rekomandojë që nënat të ushqejnë me gji fëmijët e tyre.
Transmetimi nga kafsha te njeriu
Provat e mbledhura deri më tani tregojnë se origjina e këtij virusi ka të bëjë me beta-koronavirusët që kanë lakuriqët, megjithëse nuk dihet ende se si i arritën ata te njerëzit.
Mundësia e transmetimit nga njerëzit te gjitarët e tjerë, siç janë qentë dhe macet, aktualisht është duke u hetuar. Sidoqoftë, mbetet e paqartë nëse kafshët paraqesin rrezik për njerëzit.