Ka shumë vende që nuk janë në Bashkimin Evropian (BE), qytetarët e të cilëve mund të hyjnë në Zonën Shengen të BE-së pa pasur nevojë për vizë.Konkretisht, aktualisht janë 59 vende që nuk janë në BE, por janë pa viza.
Shtetasit e këtyre vendeve lejohen të shkojnë në vendet e zonës Shengen për qëllime biznesi ose udhëtimi deri në 90 ditë. Gjatë këtyre 90 ditëve, këta vizitorë nuk mund të punojnë apo studiojnë, por mund të angazhohen në aktivitete biznesi dhe turistike.
Për më tepër, shqetësimet e fundit të sigurisë me terrorizmin dhe krizën e emigrantëve kanë kërkuar një menaxhim më të mirë se kush po hyn në kufijtë e BE-së. BE-ja ka deklaruar vazhdimisht qëllimin e saj për ta bërë udhëtimin brenda kufijve të saj një përvojë më të sigurt.
Për të reduktuar procedurat dhe kohën e pritjes dhe për të adresuar shqetësimet e sigurisë, Komisioni Evropian (KE) ka dalë me një zgjidhje – ETIAS.
Çfarë është ETIAS?
ETIAS do të thotë Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit . Është një sistem tërësisht elektronik që lejon dhe mban gjurmët e vizitorëve nga vendet që nuk kanë nevojë për vizë për të hyrë në Zonën Shengen. Në një farë mënyre, ai i ngjan Sistemit Elektronik të SHBA për Autorizimin e Udhëtimit (ESTA), i cili shërben për një qëllim të ngjashëm.
Gjithashtu, nuk duhet të ketë konfuzion se ka vende në BE që nuk janë anëtare të Zonës Shengen , në të cilat autorizimi ETIAS nuk ju pengon të hyni.
Procedurat ligjore për kalimin e ETIAS kanë nisur në vitin 2016 dhe sistemi pritet të jetë plotësisht funksional në vitin 2025.
ETIAS do t’i nënshtrohet një kontrolli të detajuar sigurie të secilit aplikant për të përcaktuar nëse ata mund të lejohen të hyjnë në ndonjë vend të Zonës Shengen. Ndërsa qytetarët e vendeve që nuk kanë nevojë për vizë për qëllime udhëtimi deri në 90 ditë në BE, nuk kanë nevojë të kalojnë një proces të gjatë aplikimi për vizë, ETIAS do të sigurohet që këta njerëz të mos përbëjnë një kërcënim sigurie. Ky sistem i autorizimit të udhëtimit do të mbledhë, monitorojë dhe përditësojë informacionin e nevojshëm në lidhje me vizitorët për të përcaktuar nëse është e sigurt për ta të hyjnë në vendet e Shengenit.
ETIAS, përveç përdorimit për qëllime biznesi dhe turistike, do t’i lejojë njerëzit të vizitojnë vendet e Shengenit për arsye mjekësore dhe tranziti. Gjithashtu, do të jetë i detyrueshëm për të gjitha vendet që janë pa viza Shengen.
Pse autorizimi ETIAS?
Në fjalimin e tij për gjendjen e Bashkimit në vitin 2016, Presidenti i Komisionit Evropian, Jean-Claude Juncker, tha si vijon: “Ne duhet të dimë se kush po kalon kufijtë tanë. Në këtë mënyrë ne do të dimë se kush po udhëton në Evropë edhe para se të arrijnë këtu”.
Arsyeja kryesore për miratimin e autorizimit ETIAS është siguria. Me rritjen e rrezikut të udhëtarëve në mbarë botën, BE-ja dëshiron të sigurojë udhëtime të sigurta në vendet e saj. ETIAS do të ulë ndjeshëm shqetësimet e sigurisë nëpërmjet sistemeve të tij të informacionit dhe mbledhjes së të dhënave. Kjo do të thotë që ETIAS do të zbulojë nëse një person është një kërcënim në ndonjë mënyrë për sigurinë e vendeve të Shengenit. Kjo do të bëjë që personit t’i mohohet hyrja dhe të shmanget kërcënimi për të qenë i pranishëm brenda kufijve të BE-së. Në thelb do të merret me një problem para se të jetë aty.
Megjithatë, përveçse e bën udhëtimin më të sigurt, autorizimi ETIAS do të ndihmojë gjithashtu vendet e BE-së dhe të gjithë udhëtarët në mënyrat e mëposhtme:
Reduktoni procedurat dhe kohën e aplikimit
Përmirësimi i menaxhimit të kufijve të vendeve të BE-së
Ndihmoni në zbulimin dhe uljen e krimit dhe terrorizmit
Pengojnë migrimin e parregullt
Të përforcohet politika e BE-së për liberalizimin e vizave
Në përgjithësi, autorizimi ETIAS do ta bëjë udhëtimin në BE më pak telash dhe një përvojë shumë më të sigurt.
Vendet evropiane që do të kërkojnë ETIAS:
Këto janë vendet evropiane që do të kërkojnë një ETIAS të vlefshëm pas mbërritjes në kufijtë e tyre:
Austria, Belgjika, Bullgaria, Kroacia, Qipro, Çekia, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca , Gjermania , Greqia , Hungaria, Islanda, Italia , Letonia, Lihtenshtajni, Lituania, Luksemburgu, Malta, Holanda, Norvegjia, Polonia, Portugalia, Rumania, Sllovakia, Sllovenia, Spanja , Suedia dhe Zvicra.
Kush do të ketë nevojë për ETIAS?
Siç u përmend, ETIAS synon qytetarët e vendeve që mund të hyjnë në zonën e BE-së pa viza. Do të jenë 60 vende që do të duhet të marrin autorizimin ETIAS.
>> Lista e vendeve që kërkohen për të aplikuar për ETIAS
Shqipëria
Antigua dhe Barbuda
Argjentina
Australia
Bahamas
Barbados
Bosnjë dhe Hercegovinë
Brazili
Brunei
Kanadaja
Kili
Kolumbia
Kosta Rika
Dominika
El Salvador
Gjeorgjia
Grenada
Guatemala
Hondurasi
Hong Kong S.A.R*
Izraeli
Japonia
Kiribati
Kosova
Macao S.A.R*
Malajzia
Ishujt Marshall
Mauritius
Meksika
Mikronezi
Moldavia
Mali i Zi
Nauru
Zelanda e Re
Nikaragua
Maqedonia e Veriut
Palau
Panamaja
Paraguaj
Peruja
Shën Kitts dhe Nevis
Shën Luçia
Shën Vincenti
Samoa
Serbisë
Seychelles
Singapor
Ishujt Solomon
Korea e jugut
Tajvan**
Timor Leste
Tonga
Trinidad dhe Tobago
Tuvalu
Ukrainë
Emiratet e Bashkuara Arabe
Mbretëria e Bashkuar
Shtetet e Bashkuara të Amerikës
Uruguai
Venezuela
Peru
Saint Kitts and Nevis
Saint Lucia
Saint Vincent
Samoa
Serbia
Seychelles
Singapore
Solomon Islands
South Korea
Taiëan**
Timor Leste
Tonga
Trinidad and Tobago
Tuvalu
Ukraine
United Arab Emirates
United Kingdom
United States of America
Uruguay
Venezuela
Si do të funksionojë sistemi ETIAS?
Sistemi ETIAS do të jetë i thjeshtë për t’u përdorur dhe do të kursejë kohë për aplikantët dhe përpunimin.
Si do të funksionojë sistemi ETIAS?
Ata që duan të marrin miratimin do të duhet të ndjekin këto hapa për të aplikuar për ETIAS:
Plotësimi i formularit të aplikimit
Aplikimi ETIAS pritet të marrë rreth 10 minuta për t’u plotësuar. Do të jetë online, kështu që nuk do t’ju duhet të kaloni nëpër dokumente. Në varësi të shtetit tuaj të shtetësisë, do t’ju paraqesë disa fusha për të plotësuar. Ju duhet të jepni informacionin e mëposhtëm:
Informacion biometrik si p.sh.
Emri
Mbiemri
Mbiemri në lindje
Data e lindjes
Vendi i lindjes
Informacion në lidhje me shtetësinë tuaj
Adresë
Email dhe numri i telefonit
Arsim dhe eksperience pune
Vendi i parë i BE-së që keni ndërmend të vizitoni
Pyetjet e historikut dhe të përshtatshmërisë do të pyesin për gjendjen tuaj mjekësore, udhëtimin në vendet e luftës ose vendet ku jeni deportuar ose refuzuar, si dhe të dhënat kriminale
Për të miturit, kujdestari ligjor duhet të aplikojë për ETIAS
Për anëtarët e familjeve të qytetarëve të BE- së nga vende të tjera, ju duhet të paraqisni vërtetimin e marrëdhënies, kartën e qëndrimit dhe informacione të tjera sfondi
Dorëzimi i aplikimit
Kur të plotësoni aplikacionin, duhet të paguani dhe të dorëzoni tarifën. Sistemi do të bëjë sa më poshtë:
Kontrolloni nëse informacioni që dhatë ishte i saktë
Kontrolloni përshtatshmërinë tuaj
Kontrolloni faktorët tuaj të rrezikut
Ju do të miratoheni nëse ajo që keni plotësuar në formularin e aplikimit është e saktë dhe nëse jeni të përshtatshëm dhe jo të rrezikshëm për ETIAS. E gjithë kjo procedurë pritet të përfundojë në vetëm pak minuta.
Megjithatë, aplikacioni do të përpunohet manualisht nëse ka një goditje nga ETIAS. Përpunimi manual pritet të zgjasë rreth 96 orë (4 ditë), ose maksimumi 2 javë.
Sa do të kushtojë ETIAS?
ETIAS nuk do t’i rëndojë shumë financat tuaja. Është planifikuar që ETIAS të kushtojë vetëm 7 € për çdo aplikim . Kjo vlen vetëm për të rriturit mbi 18 vjeç, pasi ata nën 18 nuk do të duhet të paguajnë asnjë tarifë. Ju mund ta paguani tarifën me kartë debiti ose krediti. Menjëherë pasi të keni përfunduar pagesën, autorizimi ETIAS do të fillojë të përpunohet.
Sa kohë është ETIAS i vlefshëm?
Nëse miratohet, ETIAS mund të jetë i vlefshëm për 3 vjet ose deri në fund të vlefshmërisë së dokumentit të udhëtimit të regjistruar gjatë aplikimit, cilado qoftë e para. Nëse do të merrni periudhën e parë të vlefshmërisë ose të dytën, varet nga vlerësimi i sistemit për informacionin dhe rrezikun tuaj.
A mund të refuzohet aplikimi im ETIAS?
Po, çdo aplikim ETIAS mund të refuzohet nëse ka ndonjë gjë të gabuar me të.
Një autorizim udhëtimi mund të refuzohet edhe në rastet kur ka dyshime të arsyeshme dhe serioze për vërtetësinë e informacionit të dhënë dhe të dokumenteve mbështetëse të paraqitura nga personi që aplikon.
>> Arsyet kryesore pse Aplikimet ETIAS mund të refuzohen – dhe si të apeloni një vendim negativ
Çfarë dokumentesh më duhen për autorizimin ETIAS?
I vetmi dokument që do t’ju duhet për të aplikuar për ETIAS është pasaporta juaj e vlefshme. Pasaporta juaj mund të kërkohet të ketë këto informacione:
Fotografia juaj dixhitale, e cila nuk është ngjitur në pasaportë
Një pasaportë e lexueshme nga makina – e cila gjendet poshtë fotografisë së pasaportës suaj dhe ka dy rreshta numrash, shkronjash dhe simbolesh
Çipi i pasaportës elektronike – i cili nuk është domosdoshmërisht i detyrueshëm, por do të ishte një avantazh. Ky çip mund të gjendet në faqen e kopertinës së pasaportës suaj në fund.
Me paraqitjen e një aplikimi ETIAS, disa udhëtarëve mund t’u kërkohet të paraqesin dokumente shtesë.
Kush do të duhet të dorëzojë dokumente shtesë për ETIAS?
Me paraqitjen e një aplikimi ETIAS, disa aplikantëve mund t’u kërkohet të paraqesin dokumente shtesë, pasi Njësia Kombëtare ETIAS e Shtetit Anëtar përgjegjës mund ta konsiderojë informacionin e dhënë nga aplikanti të pamjaftueshëm.
Aplikanti do të marrë listën e dokumenteve shtesë që duhet të dërgojë përmes një e-mail.
Dokumentet shtesë duhet t’i jepen drejtpërdrejt Njësisë Kombëtare ETIAS të Shtetit Anëtar përgjegjës nëpërmjet shërbimit të llogarisë së sigurt brenda dhjetë ditëve nga data e marrjes së kërkesës.
A mund të hyj në ndonjë vend të BE-së me autorizimin ETIAS?
Për të përdorur saktë autorizimin ETIAS, fillimisht duhet të kaloni në vendin e parë që keni deklaruar në aplikimin tuaj. Nëse keni planifikuar të kaloni përmes Gjermanisë, Belgjikës dhe Austrisë dhe keni deklaruar në aplikimin tuaj se vendi i parë që do të vizitoni është Gjermania, duhet ta kaloni atë përpara se të vizitoni Belgjikën dhe Austrinë. Pasi të keni hyrë në vendin tuaj të parë, mund të vizitoni çdo vend tjetër në Zonën Shengen për 90 ditë.
Megjithatë, vetëm për shkak se keni ETIAS nuk ju garanton domosdoshmërisht hyrjen në vendet e BE-së. Kjo është në diskrecionin e autoriteteve kufitare.
Ka vende në BE, të cilat nuk janë në zonën Shengen dhe nuk mund të hysh në to me autorizimin ETIAS.
Si e kontrollon ETIAS informacionin tim?
ETIAS do të lidhet me shumë baza të dhënash të cilat mund të verifikojnë informacionin tuaj brenda pak minutash. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme që të gjithë aplikantët të japin përgjigje të sinqerta dhe të mos përpiqen të japin informacion të rremë. Nëse kapeni duke dhënë informacione mashtruese në sistemin ETIAS, do t’ju refuzohet autorizimi. Përveç kësaj, nëse ETIAS-i juaj miratohet, por më vonë gjendeni me informacion të pasaktë ose të rremë, ETIAS-i juaj do të revokohet.
Sa kohë duhet për të plotësuar aplikacionin ETIAS?
Siç u tha, aplikimi ETIAS pritet të marrë vetëm rreth 10 minuta për t’u plotësuar. Pas 10 minutash, do të merrni një njoftim se seanca juaj ka mbaruar dhe mund t’ju kërkohet të filloni nga fillimi. Për të shmangur këtë, përpiquni të kaloni aplikacionin me kujdes dhe të ruani informacionin tuaj.
A duhet të marr pjesë në një intervistë për ETIAS?
Si rregull, një intervistë nuk kërkohet për të marrë një ETIAS. Megjithatë, shumë pak aplikantë mund të duhet të marrin pjesë në intervista personale në mënyrë që aplikimi i tyre ETIAS të përpunohet plotësisht. Kjo do të ndodhë kur ka dyshime në lidhje me informacionin ose dokumentacionin e ofruar nga aplikanti.
Njësia Kombëtare ETIAS e Shtetit Anëtar përgjegjës mund të ftojë aplikantin për një intervistë.
Aplikanti duhet të njoftohet për intervistën përmes shërbimit të postës elektronike brenda 72 orëve nga dorëzimi i informacionit ose dokumenteve shtesë. Intervista zhvillohet brenda dhjetë ditëve nga data e ftesës. Në rastet kur aplikanti nuk merr pjesë në intervistë, aplikimi refuzohet.
Po sikur të mos kualifikohem për ETIAS?
Të gjithë qytetarët e vendeve në tabelën e mësipërme (vendet që mund të hyjnë në BE pa viza) kanë të drejtë të aplikojnë për ETIAS. Nëse nuk kualifikoheni për këtë autorizim udhëtimi, do të thotë që nuk jeni shtetas i atyre vendeve. Kjo do të thotë që ju duhet të merrni një vizë Shengen për të hyrë në vendet e BE-së.
A kam nevojë për ETIAS nëse kam një vizë Shengen?
Jo, nëse keni një vizë Shengen, atëherë nuk do t’ju duhet një autorizim ETIAS. Ju mund ta paraqisni vizën tuaj tek autoritetet kufitare kur të hyni në vendet e zonës Shengen. Kur viza juaj skadon, ju mund të aplikoni për ETIAS nëse keni të drejtë.
Sa herë mund të hyj në BE me një ETIAS?
Ju mund të hyni në shtetet anëtare të Shengenit sa herë të doni, për sa kohë që ETIAS juaj është i vlefshëm dhe nuk keni qëndruar më shumë se 90 ditë në një periudhë 180-ditore .
A janë ESTA dhe ETIAS të njëjtat? Cilat janë dallimet e tyre?
ESTA është ekuivalenti amerikan i EU ETIAS. Ndërsa ETIAS qëndron për Informacionin dhe Autorizimin e Udhëtimit Evropian, ESTA qëndron për Sistemin Elektronik për Autorizimin e Udhëtimit.
Ju nuk do të mund të hyni në SHBA me një ETIAS, ashtu sikurse një mbajtës ESTA nuk lejohet të hyjë në BE pa pasur një vizë ETIAS ose Shengen. Qytetarët amerikanë , të cilët lejohen të hyjnë në Evropë pa viza duke filluar nga maji 2025, do të duhet të marrin një ETIAS përpara udhëtimit të tyre në Zonën Shengen.
A është ETIAS një vizë?
Jo. Autorizimi ETIAS nuk është vizë.
Më poshtë, ne kemi renditur dhe shpjeguar ndryshimet kryesore midis ETIAS dhe një vize, të cilat mund t’i ndihmojnë lexuesit tanë t’i dallojnë të dyja.
Dallimet midis ETIAS dhe vizës
Shtetasit e vendeve të liberalizimit të vizave do të vazhdojnë të udhëtojnë në BE pa vizë, por thjesht do t’u kërkohet të marrin një autorizim udhëtimi nëpërmjet ETIAS përpara udhëtimit të tyre.
ETIAS do të jetë një sistem i thjeshtë, i shpejtë dhe miqësor për vizitorët, i cili në më shumë se 95% të rasteve do të rezultojë në një përgjigje pozitive brenda pak minutash.
Një autorizim udhëtimi ETIAS nuk rifun detyrime të ngjashme me vizat. Nuk ka nevojë të shkosh në një konsullatë për të bërë një aplikim, nuk mblidhen të dhëna biometrike dhe grumbullohen dukshëm më pak informacion sesa gjatë procedurës së aplikimit për vizë. Ndërsa, si rregull i përgjithshëm, një procedurë për vizë Shengen mund të zgjasë deri në 15 ditë dhe ndonjëherë të zgjatet deri në 30 ose 60 ditë, aplikimi online ETIAS kërkon vetëm disa minuta për t’u plotësuar. Vlefshmëria do të jetë për një periudhë prej tre vite, dukshëm më e gjatë se vlefshmëria e një vize Shengen. Një autorizim ETIAS do të jetë i vlefshëm për një numër të pakufizuar hyrjesh.
A kam nevojë për një vizë ETIAS nëse kam tashmë një vizë afatgjatë nga një prej Shteteve Anëtare?
Meqenëse një vizë afatgjatë e lëshuar nga një nga shtetet anëtare ju jep të drejtën për të lëvizur në të gjithë Shengenin, nuk do t’ju duhet të merrni një autorizim udhëtimi për aq kohë sa keni vizën.
A kanë nevojë foshnjat dhe fëmijët për ETIAS?
Çdo udhëtar, madje edhe foshnjat dhe të moshuarit, duhet të paraqesë një autorizim udhëtimi pas mbërritjes së tij në Shengen për t’u lejuar të hyjë. Megjithatë, personat nën moshën 18 vjeç janë të përjashtuar nga pagesa e tarifës.
A mund të revokohet një autorizim udhëtimi?
Po, një autorizim udhëtimi mund të revokohet ose anulohet nëse kushtet për lëshimin e autorizimit të udhëtimit nuk zbatohen më ose nëse mbajtësi i autorizimit të udhëtimit zbulohet se ka shkelur ndonjë nga rregullat ETIAS.
Çfarë është lista vëzhguese ETIAS?
Kjo listë përbëhet nga të dhëna për persona të dyshuar se kanë kryer ose kanë qenë pjesë e një vepre penale (siç është terrorizmi). Lista vëzhguese ETIAS do të krijohet bazuar në informacionin e Shteteve Anëtare dhe të Europolit.
A është i nevojshëm sigurimi i udhëtimit për aplikimet ETIAS?
Kur aplikoni për një ETIAS, sigurimi i udhëtimit nuk është një kërkesë e detyrueshme, por është shumë e këshillueshme që të merrni parasysh marrjen e sigurimit të udhëtimit kur udhëtoni në Evropë .
Megjithëse nuk është një kërkesë e rreptë, sigurimi i udhëtimit mund të ofrojë mbulim të vlefshëm për urgjencat e mundshme mjekësore, anulimet e udhëtimit, bagazhet e humbura dhe situatat e papritura që mund të ndodhin gjatë udhëtimit tuaj. Kjo shtresë shtesë e mbrojtjes mund të ndihmojë në sigurimin e një eksperience më të qetë dhe më të sigurt udhëtimi, duke ofruar paqe mendore ndërsa eksploroni destinacione të reja.
Kur do të zbatohet ETIAS?
ETIAS pritet të jetë funksional në maj 2025.