Lart në Andet Qendrore, një enigmë gjeologjike qëndron e fjetur. Vullkani Uturuncu në Bolivi nuk ka shpërthyer në më shumë se 250,000 vjet. Ai njihet gjithashtu si një vullkan “zombi” sepse ende shfaq shenja shqetësuese të jetës, si tërmetet dhe emetimet e gazit. Më parë, aktiviteti i vazhdueshëm i këtij vullkani në dukje joaktiv ishte i çuditshëm, duke i shtyrë shkencëtarët të besonin se shpjegimi qëndronte në lëvizjen nëntokësore të magmës dhe gazeve.
Një bashkëpunim ndërkombëtar i shkencëtarëve nga Kina, Britania e Madhe dhe SHBA-ja është thelluar në punën e brendshme të Uturuncu. Studimi i ri kombinon fuqinë e sizmologjisë, modelet e sofistikuara të fizikës dhe analizën e detajuar të përbërjes shkëmbore të vullkanit. “Rezultatet tona tregojnë se si metodat e lidhura gjeofizike dhe gjeologjike mund të përdoren për të kuptuar më mirë vullkanet, rreziqet dhe burimet e mundshme që ato paraqesin,”-tha profesori Mike Kendall.
Trazirat e vullkanit rezulton në një deformim të veçantë të tokës në formë “sombrero”. Toka mbi sistemin vullkanik fryhet lart, ndërsa zonat rreth tij fundosen. Të kuptuarit e potencialit për një shpërthim të vërtetë është thelbësor për komunitetet që jetojnë aty pranë. Aksionet janë të larta, me kërcënimin e shkatërrimit të gjerë dhe humbjes së jetëve. Duke analizuar me përpikëri sinjalet nga mbi 1700 ngjarje tërmeti, ekipi ka krijuar imazhe me rezolucion të lartë të kores së cekët nën Uturuncu. Kjo teknikë njihet si tomografia sizmike.
Valët sizmike udhëtojnë me shpejtësi të ndryshme nëpër materiale të ndryshme, duke i lejuar shkencëtarët të hartojnë me saktësi peizazhin nëntokësor. Duke e kombinuar këtë me një kuptim të vetive fizike të shkëmbinjve, studiuesit kanë mbledhur së bashku një pamje më të qartë të Uturuncu. Trazirat nuk janë domosdoshmërisht një prelud i një shpërthimi të madh. Në vend të kësaj, duket se nxitet nga lëvizja e lëngjeve dhe gazeve të nxehta gjeotermale të depozituara në rezervuarë pikërisht nën kraterin e vullkanit. Ekipi hulumtues arrin në përfundimin se lëvizja dhe akumulimi i lëngjeve dhe gazeve nën krater janë shkaku më i mundshëm i deformimit të tokës që vërehet në qendër të sistemit vullkanik.
Hulumtimi sugjeron një probabilitet të ulët të një shpërthimi të afërt. “Kuptimi i anatomisë së sistemit vullkanik Uturuncu ishte i mundur vetëm falë ekspertizës brenda ekipit hulumtues. Kjo na mundësoi të kombinonim mjete të ndryshme të imazhit gjeofizikë të avancuar me modelimin e vetive të shkëmbinjve dhe ndërveprimet e tyre me lëngjet”-tha profesori Haijiang Zhang, bashkëautor nga Shkolla e Shkencës, Universiteti i Shkencës dhe Hapësirës në Kinë. Ekipi sugjeron që teknikat e studimit të jenë të vlefshme për të hetuar mbi 1400 vullkane potencialisht aktive dhe shumë vullkane të tjera në dukje joaktive, të ngjashme me zombi.