A mendoni se çdo gjurmë gishti njerëzor është në të vërtetë unike? Kjo është pyetja që një profesor i bëri studentit Gabe Guo gjatë pandemisë së koronavirusit, në pritje për të filluar vitin e tij të parë në departamentin e shkencave kompjuterike të Universitetit të Kolumbias.
“Nuk e dija atëherë se ajo bisedë do të hidhte themelet e jetës sime për tre vitet e ardhshme,” thotë Guo, tani një student i vitit të tretë të shkencave kompjuterike.
Jo vetëm kaq, studenti premtues drejtoi ekipin kërkimor mbi këtë temë. Me ndihmën e inteligjencës artificiale, ai mori përgjigjen – gjurmët e gishtërinjve nuk janë unike.
Një punim i tërë shkencor është publikuar në lidhje me të dhënat e marra në revistën “Science Advances”.
“Në fillim pati shumë rezistencë nga komuniteti i mjekësisë ligjore. Për përsëritjen e parë ose të dytë të punës sonë, ne pretenduam se dy printimet nuk përputheshin. “Por provat që ne mblodhëm në një moment u bënë të pamohueshme,” tha Guo.
Për të dalë me rezultatet, ekipi përdori një inteligjencë artificiale të quajtur një rrjet i thellë kontrasti, i cili zakonisht përdoret për detyra si njohja e fytyrës. Studiuesit më pas prezantuan një bazë të dhënash prej 60,000 shenjash gishtash në çifte, të cilat në disa pjesë i përkisnin të njëjtit person, por nga gishta të ndryshëm, dhe në disa pjesë njerëzve të ndryshëm.
Sistemi zbuloi se gjurmët e gishtërinjve nga gishtat e ndryshëm të të njëjtit person ndanin ngjashmëri, dhe për këtë arsye i njihte ato si gjurmët e gishtërinjve të të njëjtit person në 77 përqind të rasteve.
Kjo ka hedhur poshtë gjithçka që ne kemi besuar për njëqind vjet. Përkatësisht, përdorimi i tyre në luftën kundër krimit filloi në vitin 1896.
“Kemi gjetur një shpjegim për ngjashmërinë e printimeve të të njëjtit person. Qoshet dhe kthesat në qendër të printimit. Me kalimin e viteve, njerëzit kanë vënë re tipare të ndryshme të quajtura ‘ngjyra’, degët dhe skajet në gjurmët e gishtërinjve që përdoren si shënues tradicionalë të identifikimit të gjurmëve të gishtërinjve. Ato janë të shkëlqyera për printimet që përputhen, por jo të besueshme për gjetjen e korrelacioneve midis gjurmëve të gishtërinjve të të njëjtit person. Dhe ky ishte realizimi ynë”, shpjegoi Guo.
Autorët e gazetës thanë se ishin të vetëdijshëm për paragjykimet e mundshme në të dhëna. Ndërsa ata besojnë se sistemi i AI funksionon në mënyrë të ngjashme midis gjinive dhe racave, që sistemi të përdoret në mjekësinë ligjore të botës reale, nevojitet verifikim më i kujdesshëm përmes analizës së një baze të dhënash më të madhe dhe më të gjerë të gjurmëve të gishtërinjve.
Simon Cole, një profesor në Departamentin e Kriminologjisë, Ligjit dhe Shoqërisë në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, ra dakord se puna ishte interesante, por tha se dobia e saj praktike ishte mbivlerësuar.
Megjithatë, studenti Guo nuk është i dekurajuar dhe do të vazhdojë të studiojë printimet me ndihmën e inteligjencës artificiale.
“Askush nuk e vuri re ngjashmërinë derisa AI jonë e analizoi atë.” Thjesht flet për fuqinë e AI për të njohur dhe nxjerrë automatikisht veçoritë përkatëse. Mendoj se ky është vetëm hapi i parë. Kush e di se çfarë tjetër do të zbulojë inteligjenca artificiale që ne nuk e dinim më parë, edhe pse është vazhdimisht ‘nën hundë’”, shton ai.